Sosyal Kanıt Nedir?

Bilim, özellikle de psikoloji bilimi pazarlama ve satış süreçlerinde çok önemli rol oynar. Mesela, son dönemlerde adını sıklıkla duymaya başladığımız sosyal kanıt da en güçlü ve önemli psikolojik olaylardan biridir. Sosyal kanıt nedir, diye sorulduğunda aslında cevabı oldukça basittir. Sosyal kanıt, çevremizdeki insanların -ki bunlar hem gerçek hayatta hem de dijital dünyada olabilir- eylemlerinin ve tutumlarının kendi davranışlarımız üzerindeki etkisini ifade eder. Yani “kanıt”, başkaları ne yapıyor ya da söylüyorsa doğru olması gerektiği fikridir.

Sosyal kanıtın nasıl çalıştığını anlamak için bir örnek verelim; Örneğin, yeni bir şehre geldiniz ve yemek yemeyi düşünüyorsunuz. Caddede yürürken yemek yiyenler ile dolu bir restoran gördünüz. Muhtemelen ilk düşünceniz, buranın iyi ve kaliteli yemekler yapan, güzel bir yer olduğunu şeklinde olacaktır. Çünkü eğer iyi bir yer değilse bu kadar çok insan neden burada yemek yiyor olabilir ki? Bu örnek, eylemdeki sosyal kanıtı göstermektedir. Bir ürün ile ilgilenen başkalarını gördüğünüzde siz de ürünü de çekici görmeye başlarsınız.

Sosyal kanıt temelinde psikolojik bir davranıştır ve günlük hayatımızda da çok etkilidir.

Sosyal Kanıt İlkeleri Nelerdir?

Sosyal kanıtın temeli, bilinmeyen bir durum karşısında, doğru bir şekilde etkileşime girmek ya da davranmak için başkalarının yaptıklarına dikkat etmek vardır. Yukarıda verdiğimiz örnekte olduğu gibi yeni bir şehirde boş bir restoran yerine insanların yemek yediği kalabalık bir restoranı seçmeniz gibi. Davranışlarımızı etkileyen sosyal kanıt ilkelerini şu şekilde sayabiliriz;

• Belirsizlik: Durumundan veya koşuldan emin olunmadığı durumlarda başkalarının ne yaptığına veya nasıl tepki verdiğine göre davranışın şekillendirilmesidir.
• Benzerlik: benzer çevredeki bir grup insan bilinmeyen bir şeyi yapıyor olsa dahi, kişilerin kendileri ile benzer düşüncede olanların davranış veya tepkilerini izlemeye meyilli olmasıdır.
• Uzmanlık: Konusunda uzman kişilerin davranışlarını izlemektir. Mesela; öğrencilerin, belirsiz durumlara karşı nasıl tepki vereceklerini öğrenmek için öğretmenlerine bakmaları şeklinde açıklanabilir.
• Sayı: Büyük bir grup insanın belirsiz bir şey yaptığı durumda, eylemlerinin doğru olduğunu düşünülmesidir.
• Popülarite: Ünlü ve popüler kişilerin kullandığı ürünlerin, başkaları tarafından da tercih edilmesidir. Influencer kullanımı temelinde sosyal kanıta dayanır. İki ürün arasında kalmış kişilerin genel olarak tercihi, tanıdığı ve bildiği bir ünlünün kullandığı ürünü seçmek şeklindedir.
• Kullanıcı: Mevcut kullanıcıların ürün veya hizmet ile yaşadıkları deneyimlerine dayanarak başka kişilerin de markaya olumlu bakmasıdır. Mesela; alışveriş yaparken bir ürün veya site hakkındaki olumlu düşünceler, seçimleri etkiler.
• Arkadaşlar: Kişiler, arkadaşlarının kullandığı ve tercih ettikleri ürünler tercih etme yönünde hareket ederler.
• Sertifika: Sertifikalı olan bir ürünün kaliteli olduğu ve seçilecek doğru ürün olduğunun düşünülmesidir.

Sosyal Kanıt Neden Önemlidir?

Sosyal kanıt, satış ve pazarlama süreçleri için günümüzde de geçmişte olduğu kadar önemlidir. Hele ki, e –ticaretin alışverişin temel yöntemlerinden biri olduğu bu zamanlarda, sosyal kanıt ilkeleri önem verilmesi gereken bir konu haline gelmiştir.

Marka, ürün veya hizmet ile ilgili olumlu fikir yaratmak için sosyal kanıt ilkelerini hem dijital hem de geleneksel araçları kullanarak, uygulamaya geçirebilir. Bu da markanızı tanıtma ve tercih edilebilir olmak açısından başarınızı artıran önemli bir unsur olacaktır.

Pazarlamada Sosyal Kanıt Kullanmanın Yolları

• Ürün veya hizmetleriniz hakkında uzmanlarla sohbet edin, etkileşime girin. Mesela; sektör uzmanları ile eğitim içerikli paylaşımlar yapabilirsiniz.
• Popüler kişiler ile işbirliği yapın. Markanıza uygun ünlü ve popüler kişilerle etkileşime girebilirsiniz. Influencer pazarlaması markanızın etkileşim alanını artıracaktır.
• Kritik sayı veya olayları paylaşın. Mesela; şu kadar sayıda kullanıcıya veya müşteriye ulaştığınızı duyurun. Ya da uygulamanızın x indirme sayısına ulaşmasını veya yıl dönümlerinizi kutlayın. Bu gibi zamanları kutlayarak eğlenceli etkileşim fırsatları yaratın.
• Kullanıcılarınızın oluşturduğu içerikleri kullanarak, etkileşim yaratın. Mesela; çektikleri bir fotoğrafı paylaşarak iletişime geçin. Bu şekilde kullanıcıların markanıza olan ilgisi ve sevgisini gösterin.
• Kullanıcılarınızla ortak hareket edin. Mesela; ortak bir hashtag oluşturarak bir arada harekete din.
• Web sitenize referanslarınızı koyun. Sizinle çalışan insanların düşüncelerini paylaşın.
• Sadık müşterileriniz yanı sıra onların arkadaş çevrelerine de ulaşmak için etkileşimler yapın.
• Reklam kampanyalarınızı sosyal kanıt ilkelerine göre düzenleyin. Mesela; uzman kanıtı, ünlü kanıtı ya da sayı kanıtı ilkelerini kullanın.
• Müşterilerinize sizin hakkında iyi puan vermeye ve iyi yorum vermeye teşvik edin.
• Sosyal medya hesaplarınızı onaylatın. Twitter, Facebook ya da Instagram’da mavi onay işareti alın.
• Duyarlı ve ilgili olun. Müşterilerinizin cevaplarına geri dönün, paylaşımlarına ilgi gösterin. Onlar ile sohbet ederek uzak bir marka olmak yerine onların yakın arkadaşı bir marka olun.

Sosyal kanıt ilkelerini kullanmanın çok çeşitli şekli olabilir. Bunlar sektörel olarak ayrılsa da temelinde sosyal kanıt ilkelerinin psikolojik başarısı yüksektir. Yukarıda saydığımız ipuçları dışında markanıza özel fikirler geliştirebilirsiniz. Böylelikle de markanızın imajını yükselterek, satış ve pazarlama süreçlerinizdeki başarınızı artırabilirsiniz.